6 december 2021
Bettina de Jong en Harry Poort: twee namen die onlosmakelijk verbonden zijn met Kinderwoud. Allebei waren ze ruim 20 jaar actief als toezichthouder. In die functie zagen ze Kinderwoud uitgroeien tot een volwassen kinderopvangorganisatie. In het jubileumjaar 2021 namen Bettina en Harry afscheid van Kinderwoud. Een dubbelinterview.
Bij hun gezamenlijke afscheid in mei ontvingen Bettina en Harry woorden van dank en de nodige attenties. Wat vooral indruk maakte op de twee was het certificaat dat ze overhandigd kregen. Bettina, lachend: “We zijn officieel benoemd tot levenslang erelid van Kinderwoud. Daar ben ik enorm trots op.” “Ik ben van nature niet zo emotioneel, maar op dat afscheid moest ik toch wel een traantje wegpinken”, zegt Harry. “Je laat iets achter, het is echt je kindje. En je hoopt dat het goed blijft gaan.” Vol vertrouwen: “Maar het kindje kan al lopen, dat redt zich wel.”
Prille basis
50 jaar Kinderwoud. Bettina en Harry maakten de afgelopen 20 jaar van dichtbij mee, maar er was dus al een lange voorgeschiedenis. “In 1971 legden een paar ouders in Heerenveen de prille basis”, vertelt Harry. “Ze organiseerden peuteropvang, hoewel dat niet veel meer was dan ‘op de kinderen passen’.” Het was de tijdgeest, geeft Bettina aan. “Er waren toen nauwelijks regels voor kinderopvang. Besturen van kinderopvangorganisaties bestonden uit groepjes vrijwilligers. Van gedragscodes voor bestuurders en toezichthouders had nog niemand gehoord. De tussenschoolse opvang bestond letterlijk uit moeders die daar anderhalf uur gingen zitten.”
LEGO-blokjes wassen
Zo’n dertig jaar later zijn er drie vestigingen van Stichting Kinderopvang en Peuterspeelzalen Heerenveen (Skep). Skep-Directeur Co Schadron is op dat moment óók directeur van Stichting Kinderopvang Tytsjerksteradiel (SKT), eveneens met drie vestigingen. Op een mooie dag in het jaar 2000 brengt Bettina, indertijd directeur van het arrondissement Leeuwarden, haar kinderen naar de SKT-locatie in Burgum en ziet daar een briefje hangen. “Co zocht een bestuurslid”, vertelt Bettina. “Die oproep triggerde me. Het leek me leuk om mee te praten, en de organisatie sprak me aan.” Tot dan toe doet het bestuur veel zelf, tot het schilderen van de kapstokjes en het thuis wassen van de LEGO-blokjes aan toe. “De tijd was rijp voor meer structuur en professionaliteit. Ik had het idee dat ik met mijn bestuurlijke ervaring iets kon toevoegen.”
Meer wet- en regelgeving
Rond die periode staat Harry – werkzaam als advocaat – een keer op de golfbaan met Co. Ze raken aan de praat. “Co zocht iemand met juridische en financiële kennis voor het bestuur van Skep”, blikt Harry terug. “Vooral omdat er steeds meer wet- en regelgeving voor de kinderopvang kwam. Hij wist dat ik met mijn achtergrond feitelijk en zakelijk was en een balans kon lezen. Ik had zelf geen kinderen, maar hield wel van nieuwe ontwikkelingen. Dus ik zei ja.”
Fusie
Het is het begin van een periode van grote veranderingen voor beide organisaties. Er volgen jaren van uitbreiding, groei, samenwerking met andere partijen en professionalisering. Zowel SKT als Skep behalen een kwaliteitscertificaat. In 2005 wordt landelijk de Wet Kinderopvang ingevoerd en in datzelfde jaar fuseren SKT en Skep. De naam van de nieuwe organisatie: Kinderwoud. Na het overlijden van Co Schadron in 2008 volgt Vanessa Weewer hem op als directeur. De economische crisis en andere ontwikkelingen hebben de nodige impact op de kinderopvangbranche én op Kinderwoud.
Het bestuur werd later een Raad van Commissarissen en in 2012 een Raad van Toezicht. Als Raad vergaderden jullie zo’n tienmaal per jaar met de bestuurder. Wat was jullie rol?
Bettina: “Kort gezegd: toezien op het gevoerde beleid. De ontwikkelingen binnen en buiten de organisatie vroegen op alle fronten om scherper beleid. Hoe geven we leiding? Hoe ontwikkelen we de medewerkers? Welke procedures en protocollen hanteren we? En vooral: Hoe geven we de kinderopvang vorm?”
Harry: “In feite waren we een soort monitor. Als onafhankelijke partij volgden we wat er in de branche en daarbuiten gebeurde en gaven we gevraagd en ongevraagd advies.”
Bettina: “Een van onze taken was ook het goedkeuren van de jaarrekening en de begroting. Daarnaast is de Raad werkgever van de bestuurder, Vanessa dus. Als voltallige raad waren we ook haar klankbord.”
Wat vonden jullie belangrijk?
Bettina: “Kwaliteit. Dat woord gebruikten we aan die tafel van toezicht om de haverklap. Wij zeiden: investeer in de kwaliteit van mensen. Van leidinggevenden, van pedagogisch medewerkers. Dat gaat de organisatie versterken.”
Harry: “… en onderscheiden in de markt.”
Bettina: “Ook dat. Eigenlijk waren we al die jaren vooral belangenbehartiger van de kwaliteit van de organisatie. We zaten daar niet om op alles ‘ja en amen’ te roepen. Wel om de goede vragen te stellen en antwoorden te krijgen. Ik herinner me dat de organisatie op een bepaald moment de noodzaak zag om zich meer te ontwikkelen. In het beleidsplan stond innovatie dan ook met stip op 1. Maar wij zagen dat nergens terug in de begroting. Daar stelden we dus kritische vragen over.”
Hoe werd jullie input ontvangen?
Harry: “Een randvoorwaarde om het werk als Raad en bestuurder goed en constructief te doen, is vertrouwen. Over en weer. Dat creëert een veilige sfeer om aan de vergadertafel open te kunnen discussiëren. Dat vertrouwen en die openheid waren er altijd. We probeerden tot een gezamenlijk gedragen mening te komen en dat verliep eigenlijk altijd harmonieus.”
Bettina: “Het is mooi om te zien hoe we konden sparren. Vanessa is een uitstekend directeur. We constateerden op een bepaald moment dat de organisatie zich enorm ontwikkelde en dat Vanessa baat zou hebben bij meer kennis van bedrijfskunde. Zij herkende dat en op ons advies ging ze weer studeren. Ze ging er helemaal voor en slaagde cum laude voor haar Master Bedrijfskunde aan Nijenrode.”
Hoe heeft Kinderwoud jullie de afgelopen 20 jaar verrast?
Harry: “Door de ontwikkeling. Alleen al de omvang – de organisatie is enorm gegroeid. Maar groei op zichzelf is geen doel. De kwaliteit is overeind gebleven en daar word ik blij van. Kinderwoud doet het heel goed en heeft een uitstekende naam. Er staat echt wat.”
Bettina: “Wat mij heeft verrast is de veerkracht van de organisatie. De kinderopvang in het algemeen is vele malen ernstig bedreigd door ontwikkelingen in het land. Denk aan de financiële crisis, het kindermisbruikschandaal in Amsterdam en het vreselijke ongeluk in Oss met de Stint.”
Harry: “De branche lag toen onder een vergrootglas.”
Bettina: “En toch heeft Kinderwoud steeds opnieuw gedacht: hoe houden we onze kwaliteit hoog en hoe overwinnen we dit? Met elkaar hebben we een organisatie neergezet die flexibel en wendbaar is en voldoende kwaliteit heeft om stormen te doorstaan en er beter uit te komen.”
Harry: “Innovatie is onderdeel van die kwaliteit. Er zijn binnen Kinderwoud altijd ideeën geweest om de kinderopvang toekomstproof te maken en meer te bieden dan alleen letterlijk opvang. Er is bijvoorbeeld veel aandacht voor breinontwikkeling en dat zorgt voor verdieping. De kinderopvang is zo steeds meer een brug naar het basisonderwijs en later het voorgezet onderwijs.”
Hoe kijken jullie terug op jullie tijd in de Raad van Toezicht?
Bettina: “Met ontzettend veel plezier. Ik ben ook zeven jaar bestuurslid geweest van de Nederlandse Vereniging van Toezichthouders in de Kinderopvang. Dat doe je alleen als het onderwerp je interesseert.”
Harry: “Ik heb in die 20 jaar hooguit twee vergaderingen gemist. Dat zegt wel iets!”
De jubileum-pay-off van Kinderwoud is: Jong geleerd, samen gedaan. Hoe zien jullie dat terug in de organisatie zelf?
Bettina: “Kinderwoud is een volwassen, professionele organisatie geworden die de zaken goed voor elkaar heeft. Een lerende organisatie. Als er iets niet goed gaat, doen ze daar iets mee.”
Harry: “En Kinderwoud rust niet op de lauweren, maar ontwikkelt zich door. De maatschappij verandert en vraagt nieuwe vaardigheden. Daar bereidt de organisatie zichzelf en de aan haar toevertrouwde kinderen op voor.”
Ooit was kinderopvang niet meer dan letterlijk ‘kinderen opvangen’. Waar staat Kinderwoud anno nu voor?
Bettina: “Ik denk dan allereerst aan veiligheid. Aan uitdaging, warmte.”
Harry: “Plezier, ontwikkeling, lol, het opdoen van sociale vaardigheden.”
Bettina: “De enorme meerwaarde van kinderopvang is het leren van die ‘social skills’. Een kind leert om zich op een fatsoenlijke manier te handhaven in een groep. Op je beurt wachten, ruzies oplossen door onderhandelen en praten, stil zijn, gezellig samen eten en assertief zijn.”
Harry: “De missie van Kinderwoud is ‘Elke dag een mooie dag’. Dat is Kinderwoud ten voeten uit. Als je dat kinderen mee kunt geven, doe je het goed.”
Tot slot, wat gaat er door jullie heen als jullie ergens de Kinderwoud-vlag zien wapperen?
Bettina: “Ik ben trots dat we overal bij betrokken zijn geweest.”
Harry: “Elke dag een mooie dag – dat was het ook voor ons.”
