25 september 2025
Je kind helpen om in slaap te vallen, een goed dag- en nachtritme vinden: het kan best een zoektocht zijn. En hoe werkt dat eigenlijk op de opvang? Een nieuwe omgeving, meerdere kinderen in één ruimte, een onbekend bedje: dat roept veel vragen op. Annemart Feijten, pedagogisch coach, en Leanne Jaspers, pedagogisch professional, vertellen hoe we ervoor zorgen dat je kind veilig en vertrouwd slaapt op de opvang. En wat je als ouder thuis kunt doen om je kind op het slapen bij ons voor te bereiden.
‘Bij Kinderwoud vertellen we je precies hoe het slapen op de opvang werkt. Tijdens de rondleiding en de intake laten we de slaapkamers zien en leggen we alles uit. We begrijpen dat je vragen hebt, zoals: wat doen jullie als mijn kind niet wil slapen? Kunnen jullie het doen zoals ik het thuis doe? Door persoonlijk contact en duidelijke uitleg helpen we je om vertrouwen te krijgen in wat we doen en hoe we het doen. En wat zo mooi is: als je als ouder vertrouwen hebt, neemt je kind dat over.’
‘Bij baby’s proberen we het slaapritme van thuis zoveel mogelijk te volgen. We blijven hierover goed in gesprek met de ouders. De opvang is nu eenmaal een andere omgeving dan thuis: meer kinderen, meer prikkels en een andere structuur. Dat kan invloed hebben op het slapen. Sommige kinderen slapen thuis rustig anderhalf uur, en hier in het begin misschien maar twintig minuten. Of juist andersom: thuis slapen ze kort en hier wel twee uur. Ouders hebben daar vaak vragen over. We vertellen dan hoe we het op de opvang doen en geven praktische tips. Zo krijg je als ouder ook een stukje zekerheid.’
‘Goede communicatie met de ouders vinden we belangrijk. Samen kijken we naar wat nodig is, wat we op de opvang kunnen bieden en hoe we kunnen zorgen voor een fijne slaaproutine voor je kind.’
‘Vanaf ongeveer 1,5 jaar (dat verschilt per kind) slapen kinderen bij ons vaak tussen half één en drie uur. De duur verschilt: sommige kinderen slapen maar een halfuurtje, andere kinderen slapen rustig twee uur door. We stemmen de slaapduur met de ouders af. En bij het brengen en halen bespreken we ook altijd hoe het slapen gaat. Heeft je kind ’s nachts weinig geslapen? Dan houden we daar rekening mee. We passen het ritme zo goed mogelijk aan op de behoefte van je kind.’
‘Voor slapen zijn rust, routine en regelmaat belangrijk. Die factoren geven structuur en een gevoel van veiligheid, vooral in een omgeving die anders is dan thuis. De geborgenheid die we bieden, helpt je kind om beter te slapen.’
‘Veilig slapen staat bij ons voorop. Zowel fysiek als emotioneel. We volgen de richtlijnen van ons slaapbeleid en de eisen van VeiligheidNL.’
‘De kinderen van 0 tot 2 jaar slapen bij ons in slaapzakken. Die kunnen ze namelijk niet over hun hoofd heen trekken. We hebben gecertificeerde slaapzakken op de opvang. In overleg mag je soms ook een slaapzak van thuis meegeven. Daar zit je eigen geur aan, dat geeft een vertrouwd gevoel. Vanaf 2 jaar mag je kind onder een deken slapen. Sommige kinderen blijven liever in hun slaapzak slapen. Ook dat stemmen we met de ouders af. We gaan voor maatwerk, binnen de regels en richtlijnen van het slaapbeleid. Zo zorgen we samen voor een veilige én fijne slaapomgeving.’
‘Uiteindelijk slapen alle kinderen bij ons in bedjes op de slaapkamer. Ter voorbereiding kun je je kind thuis alvast eens in een ledikant op de eigen slaapkamer laten slapen. Soms slapen kinderen thuis in een wieg bij de ouders op de slaapkamer. Of in de box of een draagzak. Bij ons slaapt je kind dan eerst in een babywieg op de groep, zodat de overgang naar het slapen op een slaapkamer soepel verloopt. Vaak slapen kinderen beter met hun eigen knuffel of speen of in hun eigen slaapzak. Dat mag, zolang het aan de veiligheidseisen voldoet. We zorgen er altijd voor dat je kind zich prettig voelt en weet dat wij er altijd zijn als hij of zij ons roept.’
‘Als je kind aan slaap toe is, zorgen we voor een goede overgang van de groep naar bed. We volgen bij het naar bed brengen een vast ritueel. We benoemen het naar bed gaan en zorgen voor een fijn één-op-éénmoment tijdens het verschonen en omkleden – door te benoemen wat we doen, een liedje te zingen of te praten over wat we zien of hebben gedaan. De handelingen bij het verschonen en omkleden doen we telkens zoveel mogelijk in dezelfde volgorde: je kind weet dan wat er gaat gebeuren. Als je kind een eigen knuffel of speen heeft, geven we die. We doen de slaapzak aan, leggen je kind in bed en zeggen welterusten. Vaste rituelen dragen bij aan emotionele veiligheid, ontspanning en geborgenheid. Een kind dat ontspannen in bed wordt gelegd, zal makkelijker en rustiger in slaap vallen.
‘Bij Kinderwoud hebben we ons in deze vraag verdiept. In onze handreiking voor pedagogisch professionals staan richtlijnen die helpen om het slapen van je baby zo goed mogelijk te ondersteunen.’
Signalen van moeheid herkennen
‘Bij jonge kinderen is het belangrijk om signalen van vermoeidheid te herkennen. Rode wangen, wegkijken, in de ogen wrijven, trekken aan oren of haren zijn duidelijke tekenen. Ook als je kind overactief wordt, kan dat een signaal van moeheid zijn.’
Hoelang kan een baby wakker zijn?
‘Een baby van zes maanden kan anderhalf uur wakker zijn, terwijl een dreumes van achttien maanden vaak pas na drie tot vier uur weer slaap nodig heeft. Door deze wakkertijden te volgen, zorgen we voor een evenwichtige balans tussen activiteit en rust. En voorkomen we dat een kind oververmoeid raakt, lastiger in slaap valt of na een korte slaap alweer wakker is.’
Huilen rondom slapen
‘Huilen is een manier voor baby’s om prikkels te verwerken. Het is belangrijk dat wij ze hierin begeleiden, we geven ze de tijd om te huilen. Wanneer kinderen hun emoties op een veilige manier kunnen uiten, ontspannen ze sneller. En daardoor vallen ze beter in slaap. Als pedagogisch medewerkers zorgen we voor een geborgen gevoel door troost te bieden. Als een kind huilt en we zijn erbij, werkt dat stressverlagend. Een kind dat rustig in slaap valt, slaapt vaak dieper en langer.’
‘Op bepaalde locaties maken we gebruik van buitenbedjes. Deze bedjes gebruiken we op locaties waar de groepsruimte een directe verbinding heeft met buiten, zodat ze in het zicht staan. De bedjes zijn gecertificeerde, robuuste ‘huisjes’. Zelfs als het wat kouder is, kunnen kinderen in deze bedjes slapen. Onderzoek wijst uit dat kinderen buiten vaak langer, beter en dieper slapen. Zeker als ze gevoelig zijn voor prikkels. We informeren je wanneer je gebruik kunt maken van een buitenbedje.’
‘Door onze aanpak af te stemmen met ouders en de pedagogische kennis van onze medewerkers, zorgen we voor een slaapomgeving die past bij de behoeftes van je kind. We zorgen dat je kind zich veilig en vertrouwd voelt. Zo kan het alle ervaringen en prikkels verwerken tijdens een goede en effectieve slaap. En daarna: weer lekker spelen en leren!’
