6 april 2022
Een intensieve samenwerking tussen kinderopvang en het onderwijs: dat is het ideaal van Kinderwoud. Kinderwoud participeert daarom steeds vaker met scholen in een Integraal Kindcentrum (IKC), Zoals in Gorredijk, waar op dit moment een tweede IKC in aanbouw is. Vanaf de zomer van 2022 gaan Kinderwoud en OBS De Treffer in dit pand onder één dak verder. ‘Hier komt het beste van twee werelden samen.’
1 oktober 2021. Het is een datum die zowel Kinderwoud als OBS De Treffer in het geheugen gebeiteld staat. Op die dag ging de eerste paal voor IKC de Treffer in Gorredijk de grond in. Een mijlpaal, letterlijk en figuurlijk, na jarenlang samenwerken en plannen smeden. “Het was een lange weg”, vertelt Kinderwoud-clustermanager Jitske de Boer. “Nu is er eindelijk iets zichtbaar. We zijn er ontzettend blij mee.” “Ik ben opgelucht dat het zo ver is”, zegt Felix van Ginkel, schoolleider van OBS de Treffer. “Het pand is natuurlijk nog in aanbouw, maar we hebben het punt bereikt dat onze droom werkelijkheid wordt.”
Partners onder één dak
De opzet van het nieuwe IKC is inderdaad een droomplan. Op een prachtige zichtlocatie verrijst de komende maanden een gebouw waar het kind centraal staat. Zowel De Treffer als Kinderwoud – met kinderdagverblijf, peuteropvang en buitenschoolse opvang – krijgen hier een plek. Niet meer als naaste buren, zoals de afgelopen vier jaar het geval was, maar als partners onder één dak. De artist impression toont een fris, stoer pand met veel lichtinval in een natuurlijk, groen decor. In en om het gebouw is alle ruimte voor bewegend leren, lerend spelen en sportiviteit. Geen toeval, want ‘Bewegend leren en natuurlijk fit’ is het motto van OBS De Treffer. Ook Kinderwoud legt de focus op (brein)ontwikkeling en ontdekkend spelen en leren. Een perfecte match dus. Felix: “Op deze nieuwe locatie past onze gezamenlijke jas eindelijk.”
Intensieve samenwerking
Onderwijs en kinderopvang waren lange tijd gescheiden werelden. Een IKC bouwt een brug tussen die eilandjes. Niet alleen leven school en kinderopvang samen in één pand, er is in een IKC ook sprake van een intensieve samenwerking tussen de partijen. Zo’n tien jaar geleden ontstonden er al plannen voor twee IKC’s in Gorredijk. Het eerste, Kindcentrum Loevestein, opende de deuren in 2016. Hier zijn School Loevestein en Kinderwoud samen gevestigd. De realisatie van het tweede IKC had door politieke en plaatselijke ontwikkelingen iets meer voeten in aarde, maar nu is het dan zover.
Doorgaande lijn
Een goede ontwikkeling, vinden zowel Kinderwoud als De Treffer. Jitske: “Het grote voordeel van een IKC is dat een kind al vanaf babytijd in beeld is bij de kinderopvang én school. Beide partijen ‘omarmen’ hetzelfde kind. En in het belang van dat kind kun je het beste samen optrekken in één doorgaande lijn.” Dat heeft veel voordelen, weet Jitske. “Vroeger was de stap om op je vierde naar de basisschool te gaan, groot. In een IKC verloopt die overgang veel soepeler. Peuters hebben al eens een aai over hun bol gehad van de juf van groep 1, ouders kennen school al van gezamenlijke activiteiten. Een kind dat extra zorg nodig heeft, is bovendien al vroeg ‘gezien’. Pedagogisch medewerkers, leerkrachten en Intern Begeleiders werken samen om het individuele kind te bieden wat het nodig heeft.” Felix: “We hebben daarin een gedeelde verantwoordelijkheid. Ik zie het als ideaal dat we de kinderen die later bij ons op school komen, nu al om ons heen hebben.”
Gewoon doen
Het IKC maakt de samenwerking tussen De Treffer en Kinderwoud dan wel officieel, de twee werelden mengden zich op de oude locatie al steeds vaker. “Kinderwoud zit nu vier jaar naast De Treffer en die periode hebben we al een soort relatietherapie met elkaar gehad”, lacht Jitske. “Samenwerking gebeurt hier heel natuurlijk en laagdrempelig”, vervolgt Felix. “We begonnen in twee aparte units, maar zijn in de loop der tijd volop samen gaan optrekken. Gewoon door het te dóen. Samen Sint en Kerst vieren, elkaar aflossen in de pauzes. We hebben een gezamenlijk schoolontbijt, werken met dezelfde thema’s en organiseren samen sportdagen. Kinderen van groep 3 lezen voor bij de peuters. Pedagogisch medewerkers drinken koffie met leerkrachten, oudere leerlingen spelen samen met jongere kinderen. Kinderwoud is in de afgelopen vier jaar behoorlijk uit haar jasje gegroeid. Daarom hebben wij onze oude koffiekamer verbouwd en daar zitten nu acht peuters. Het is geen wij-zij-verhaal, het is ‘ons’.”
De samenwerking richting een IKC vindt voor Kinderwoud en De Treffer vanuit een gedeelde visie plaats, in plaats van puur uit praktische overwegingen. Welke meerwaarde heeft dat, vinden jullie?
Felix: “De Treffer profileert zich als ‘Bewegend leren-school’ en daar sluit Kinderwoud heel mooi bij aan. Pedagogisch medewerkers doen mee aan trainingen rond bewegend leren. Het werkt enorm verbindend als je de dag erna kinderen van de bovenbouw bezig ziet met wat er is geleerd en je verderop de peuters op hun niveau hetzelfde ziet doen.”
Jitske: “Die speelrijke leeromgeving past goed bij ons: ook wij hebben de focus op bewegen en actief zijn. Het kind staat centraal en zowel De Treffer als Kinderwoud wil het beste uit dat kind halen.”
Felix: “In het Kindcentrum is dat profiel vanaf de baby- en peutergroepen tot de bovenbouw en BSO duidelijk zichtbaar. Dat is het idee.”
Wat vraagt samenwerken in een IKC van beide partijen?
Jitske: “Respect, over en weer. Een gevoel van gelijkheid, elkaars meerwaarde zien. Dat ervaren we bij De Treffer trouwens heel sterk, vanaf dag 1.”
Felix: “Je moet in gezamenlijkheid dingen beleven. Een mooi voorbeeld is opnieuw zo’n studiedag. Als je met iemand anders tijdens een oefening op zo’n dag hebt staan overgooien met een bal is de drempel weg. Je leert elkaar als leerkrachten en PM’ers beter kennen en dat schept een band. Dan vraag je de week erna op het schoolplein net even iets makkelijker hoe het weekend was.”
Jitske: “De medewerkers moeten het uitvoeren. Zij moeten ook plezier hebben in samenwerking. Dat gebeurt in de praktijk ook. Je ziet nu al IKC’s waar de onderwijsassistent ‘s morgens in de klas staat en ‘s middags op de BSO werkt.”
Hoe krijg je de mensen op de werkvloer mee in die ‘kruisbestuiving’?
Felix: “Dat is een groeiproces. Een schoolteam moet er bijvoorbeeld vaak aan wennen dat er na schooltijd nog kinderen in het gebouw zijn.”
Jitske: “Normaal is er dan rust, nu stuiteren de kinderen van de BSO in het rond. Gelukkig zien de leerkrachten van De Treffer de meerwaarde van het over en weer helpen van elkaar.”
Felix: “Dat vereist dus wel dat je elkaar kent en vertrouwt. Als die connectie er is, maakt dat lawaai van de BSO niet meer uit. En dan denk je bijvoorbeeld ook niet meer in termen als ‘een fietsje van school’ of ‘materiaal van Kinderwoud’. Bij ons is dat gevoel van ‘samen’ er inmiddels helemaal.”
Welke kansen biedt verregaande samenwerking?
Felix: “Het verdubbelt de creativiteit. Als onze leerkrachten om tafel gaan met pedagogisch medewerkers van Kinderwoud, komen er veel meer ideeën los.”
Jitske: “Je benadert thema’s ook eens vanuit een andere ontwikkelingshoek. Zo organiseerde Kinderwoud al een tijdlang ‘Modderdag’, iets nieuws voor De Treffer. School is toen bij ons initiatief aangesloten. Uit zulke samenwerkingen ontstaan mooie dingen. Ouders hebben het er samen over. En als ze zowel een kind bij ons in de groep als op school hebben zitten, vertellen die thuis aan de eettafel trots hetzelfde verhaal. Dat is prachtig. En zo zijn er meer kansen. De Treffer heeft bijvoorbeeld echte sportleerkrachten; het lijkt ons interessant om zo’n sportleerkracht in te zetten voor ons naschoolse aanbod.”
Het is nog even wachten voor het IKC klaar is. Waar verheugen jullie je het meest op?
Felix: “Om daadwerkelijk te zien wat we ooit met elkaar bedacht hebben. Zo komt er in het nieuwe gebouw een klimwand die geschikt is voor alle leeftijden. Ik zie het voor me: ‘s morgens klimmen er een paar peuters, geholpen door grotere kinderen, ‘s middags hangt er een jongen uit groep 8 aan. Geweldig. Of de sintelbaan in school: daarop kunnen we ook binnen met elkaar de Daily Mile rennen. Ik kan ook niet wachten om kinderen op de Active Floor te zien. Dat is een interactieve beweegvloer met programma’s voor baby’s tot en met kinderen uit de bovenbouw. Het is mooi dat we die voorzieningen gezamenlijk gaan gebruiken.”
Jitske: “We gaan elkaar als kinderopvang en school straks letterlijk ontmoeten op het centrale themaplein. We waren al samen, en zijn straks nog meer één met elkaar.”
Wat is jullie hoop?
Jitske: “We krijgen een fantastisch gebouw en een prachtig, groen schoolplein. Een beter visitekaartje kunnen we niet laten zien. We hopen dat ouders voor ons kiezen omdat ze onze visie waarderen.”
Felix: “Mijn wens is dat kinderen bij ons op een originele en creatieve manier kunnen opgroeien en een prettige tijd hebben. Met elkaar vormen Kinderwoud en De Treffer een soort minimaatschappij. We hebben een enorme diversiteit aan mensen en kinderen. Dat maakt het mooi, want zo is de samenleving ook. We hopen dat we ze op een fijne en sportieve manier voorbereiden op de wereld. Ouders brengen letterlijk hun liefste bezit naar ons. Veiligheid staat daarom voorop. En hoe mooi is het dan dat die veilige lijn niet doorbroken wordt? Het IKC zorgt daarvoor. Het is all inclusive onder één dak.”