Blogs

Typisch Kinderwoud: Visie op inrichting

3 november 2021

In de reeks ‘Typisch Kinderwoud’ krijg je een kijkje in de keuken van Kinderwoud. Belangrijke thema’s, onze speerpunten en nog veel meer onderwerpen die typisch Kinderwoud zijn! Projectmanager Facilitair Annelies Folkersma vertelt over onze visie op inrichting en de ruimte als derde pedagoog.

Iedereen kent wel dat gevoel van ergens een ruimte binnen stappen en direct ervaren dat het klopt. Dat de indeling, de sfeer en de uitstraling iets met je doen. De ruimte voelt goed, geeft een gevoel van herkenning en geborgenheid. Je weet dat je daar wilt zijn, je weet waar je naar toe moet, waar je wilt zitten en waar je je fijn voelt. Hoe een ruimte is ingedeeld doet dus iets met je gevoel van welbevinden en is bepalend voor hoe we ons gedragen en voelen. Dit geldt ook voor kinderen en dus de inrichting van onze kinderopvanglocaties.

Invloed van inrichting

In het dagelijks leven worden we continu verleid door de indeling van ruimtes. Denk maar eens aan een supermarkt en hoe die is ingedeeld. We komen binnen bij de groente- en fruitafdeling, zodat we als eerste de gezonde producten in onze winkelkar leggen. Dat geeft een voldaan gevoel. Vervolgens worden we verleid door de geuren van zelfgebakken brood, die uitnodigen tot kopen. Als we verder de winkel in lopen, staan de dure producten op ooghoogte en worden we makkelijk verleid deze te pakken. Zonder dat we er erg in hebben worden we op deze manier door de  winkel geloodst.

Ruimte als derde pedagoog

Op onze kinderopvanglocaties zorgt een goed ingerichte ruimte ervoor dat kinderen zich veilig voelen en dat het werk van de pedagogisch medewerker lichter wordt. Wanneer je een ruimte goed indeelt, functioneert deze als derde pedagoog. Dan komen kinderen tot rust, weten ze wat er van hun verwacht wordt, spelen ze langer en geconcentreerder en storen ze elkaar minder.

Kinderen in een ruimte

Wanneer je de tijd neemt om het spel van kinderen in een ruimte te observeren valt je van alles op.  Sommige plekken worden helemaal niet gebruikt en andere plekken zijn heel populair. Hoe dat kan, is de vraag die je jezelf kunt stellen. Is de ruimte niet veilig genoeg? Zijn de hoeken te groot of niet duidelijk afgeschermd? Worden kinderen gestoord in hun spel, terwijl ze eigenlijk graag in een rustig hoekje willen spelen? Of ligt het precies in de looproute waardoor er onrust ontstaat? Het gedrag van kinderen zegt alles over de indeling van de ruimte. De ervaringen die kinderen opdoen in een ruimte dragen bij aan de breinontwikkeling van de kinderen. Denk daarbij aan klimmen, klauteren, bewegen, spelen, ruimte voor creativiteit en fantasie. Kinderen moeten van nature bewegen en spelen en hebben daar ruimte voor nodig.

Wie zijn die 3 pedagogen?

De eerste pedagoog zijn de kinderen zelf
Kinderen leren het meest van elkaar, ze begrijpen elkaar zonder woorden. Samen lossen ze dingen op en zo ontstaat er vanzelf een leermoment. Ook leren kinderen ervan om een ander te helpen of geholpen te worden. Oudere kinderen zijn vaak een voorbeeld voor de kleinsten.

De tweede pedagoog zijn de volwassenen
Door als volwassene goed naar de kinderen te kijken en te zien waar hun interesses liggen, kun je inspelen op hun spel. Door ze continu te observeren kun je kinderen stimuleren en zo nodig iets toevoegen. Volg de kinderen in plaats van dat de kinderen jou moeten volgen.

De derde pedagoog is de ruimte (en materialen)
De weg weten op een groep zorgt voor veiligheid en rust bij kinderen. Een ruimte die regelmatig verandert is heel verwarrend. Daarom is het belangrijk om vaste plekken te hebben, zodat kinderen altijd weten waar de huishoek is, waar de bouwmaterialen liggen en waar de poppenhoek is. Het is belangrijk de ruimte te voelen en te ervaren. Wat is de looproute, heb je goed zicht op de groep, is de veiligheid gewaarborgd? Als alles eenmaal goed staat verander je niks meer, kinderen vinden die duidelijkheid fijn.

Deze 3 pedagogen horen bij elkaar en kunnen niet los van elkaar gezien worden. Samen versterken ze elkaar!

Kinderwoud droomlocaties

Een aantal jaren geleden is Kinderwoud begonnen met het project Droomlocaties. Het doel is alle locaties geheel naar onze visie in te richten en de ruimtes beter te laten functioneren als derde pedagoog. Onze visie op inrichting geeft kinderen de ruimte om te ontdekken, experimenteren, zichzelf te zijn en zich te ontwikkelen. Om dit te realiseren hebben we advies en ondersteuning van een interieurarchitect gevraagd. Vanuit haar pedagogische achtergrond heeft zij een concept voor de inrichting ontwikkeld.

Het concept in het kort

Kinderen moeten zich veilig en geborgen voelen en de ruimte hebben voor interactie, ontdekken, experimenteren en ontwikkelen. Een goed ingerichte groepsruimte stelt kinderen in staat zich op alle ontwikkelingsgebieden te ontplooien. Een aantal eigenschappen en aanpassingen in de ruimte zijn hierbij van belang;

  • Zo hebben de lage kasten plaats gemaakt voor hangende kasten. De kinderen hebben hierdoor een kleiner aanbod speelgoed, maar spelen meer, langer en geconcentreerder. Het speelgoed wordt regelmatig gewisseld, waardoor de kinderen steeds iets nieuws ontdekken. Bijkomend voordeel is dat er meer speeloppervlakte op de vloer overblijft.
  • Een rond kleed zorgt dat kinderen zich veilig en geborgen voelen en graag op het kleed spelen. Poefjes (in plaats van stoelen) zorgen voor een flexibele opstelling en dagen uit tot actief zitten, liggen of staan. Bovendien mogen de kinderen wiebelen op hun poefjes.
  • Witte meubels en rustige kleuren paars en groen op de muur hebben een rustgevend effect. Daarnaast geven nieuwe lampen en planten de ruimtes een warme, huiselijke sfeer.
  • Speel- en werkbladen op heuphoogte van de kinderen, maken dat de kinderen staand kunnen spelen. Zo gebruiken ze hun hele lichaam (= bewegen).
  • Duidelijke hoeken met een rijke inrichting geven de kinderen houvast en zorgen voor rust.

Een aantal grote locaties van Kinderwoud is al volledig naar deze visie ingericht en dient als voorbeeldlocatie en ter inspiratie, dit zijn de zogenoemde droomlocaties. Inmiddels rolt het project over steeds meer locaties uit. Het is een monsterklus door de grote hoeveelheid aan locaties van Kinderwoud, maar uiteindelijk komen we bij iedereen langs.

En als het dan klaar is geeft het spel van de kinderen de grootste voldoening. Het is fantastisch om de kinderen te zien in een ruimte die klopt wat betreft indeling, materialen, kleuren, sfeer, hoeken, etc.!

Annelies Folkersma
Projectmanager Facilitair